
Hoa sầu riêng được thụ phấn nhờ gì là câu hỏi then chốt mà bất kỳ nhà vườn nào trồng sầu riêng cũng cần nắm vững nếu muốn nâng cao tỉ lệ đậu trái, ổn định năng suất và chất lượng thương phẩm. Bài viết này sẽ phân tích đặc tính sinh lý tự nhiên của hoa sầu riêng. Giải thích chi tiết quá trình thụ phấn, lý do tại sao cần thụ phấn bổ sung cho hoa sầu riêng. Đồng thời chia sẻ kinh nghiệm thụ phấn hoa sầu riêng giúp siêu đậu trái.
I. Đặc tính sinh lý tự nhiên của hoa sầu riêng
Trước khi hiểu hoa sầu riêng được thụ phấn nhờ gì, cần nắm rõ đặc tính sinh lý tự nhiên của hoa sầu riêng. Đây là yếu tố quyết định khả năng thụ phấn và đậu trái.
Sầu riêng là loài cây có hoa lưỡng tính nhưng không tự thụ phấn hiệu quả, do cấu trúc hoa và thời gian nở của các bộ phận sinh dục không đồng bộ. Cụ thể:
- Hoa sầu riêng nở về chiều tối, quá trình thụ phấn diễn ra chủ yếu vào ban đêm (từ 18h–24h).
- Nhị đực (tung phấn) thường nở sớm hơn vòi nhụy cái 1–2 giờ. Gây hiện tượng không đồng chu kỳ giữa phát tán phấn và khả năng nhận phấn.
- Hoa sầu riêng có mùi thơm đặc trưng, thu hút các loài côn trùng hoạt động ban đêm như dơi, bướm đêm, ong ăn đêm đến thụ phấn tự nhiên.
Đây là lý do khiến tỉ lệ đậu trái tự nhiên của sầu riêng rất thấp. Nhất là trong điều kiện thời tiết không thuận lợi hoặc mật độ hoa đực, hoa cái không cân đối.
II. Quá trình thụ phấn của hoa sầu riêng

Sau khi hiểu rõ sinh lý hoa, hãy đi sâu hơn vào quá trình thụ phấn của hoa sầu riêng. Gồm hai hình thức chính: thụ phấn tự nhiên và thụ phấn bổ sung.
a. Thụ phấn tự nhiên
Thụ phấn tự nhiên của hoa sầu riêng phụ thuộc vào côn trùng, gió và dơi ăn quả. Tuy nhiên, hình thức này tồn tại nhiều rủi ro:
- Phấn dễ bị rửa trôi nếu có mưa buổi tối.
- Sự thiếu vắng côn trùng thụ phấn trong vườn trồng dày hoặc phun thuốc bảo vệ thực vật thường xuyên.
- Cấu trúc hoa khiến tự thụ phấn hiếm khi thành công.
Vì vậy, dù là cây lưỡng tính, nhưng nếu chỉ dựa vào thụ phấn tự nhiên, tỉ lệ đậu trái của sầu riêng thường chỉ đạt 10–20%. Không đủ cho mục tiêu thương mại.
b. Thụ phấn bổ sung
Đây là phương pháp can thiệp chủ động, nhằm đưa phấn hoa từ nhị đực của cây khác sang nhụy cái. Thời điểm thích hợp nhất (thường từ 19h–22h).
Thụ phấn bổ sung được thực hiện bằng tay với các dụng cụ đơn giản như bút lông mềm, tăm bông hoặc que tre chẻ nhỏ. Phấn được lấy từ hoa đực vừa nở, khô ráo, mịn và còn mới, rồi nhẹ nhàng quét lên nhụy hoa cái.
III. Tại sao cần thụ phấn bổ sung cho hoa sầu riêng?

Tại sao cần thụ phấn bổ sung cho hoa sầu riêng? Bởi vì nếu chỉ dựa vào tự nhiên, năng suất trái thấp và không ổn định, ảnh hưởng lớn đến hiệu quả kinh tế. Cụ thể:
- Khắc phục tình trạng không đồng thời giữa nở nhị và nở nhụy.
- Chủ động kiểm soát chất lượng phấn hoa, giúp chọn giống bố mẹ tốt, hạn chế dị tật.
- Tăng tỉ lệ đậu trái lên đến 70–90%. Đặc biệt ở các vườn giống Ri6, Musang King, Dona…
Ngoài ra, thụ phấn bổ sung còn giúp tăng kích thước trái, đồng đều trái và giảm tỉ lệ sượng. Tăng hiệu quả thương mại sau thu hoạch.
IV. Kinh nghiệm thụ phấn để sầu riêng siêu đậu trái
Dưới đây là kinh nghiệm thụ phấn hoa sầu riêng được đúc kết từ các vườn lớn đạt năng suất cao:
- Chọn thời điểm vàng: Tiến hành thụ phấn từ 19h – 22h. Khi hoa cái vừa nở hoàn toàn, nhụy tiết dịch và phấn chưa rơi rụng.
- Chọn phấn hoa chất lượng: Dùng phấn từ cây khỏe mạnh, không bệnh, trổ hoa đều. Phấn phải khô ráo, mịn, còn mới, không vón cục.
- Dụng cụ sạch, thao tác nhẹ nhàng: Dùng bút lông mềm hoặc que bông mềm để chấm nhẹ vào đầu nhụy, tránh làm tổn thương bộ nhụy.
- Không thụ phấn dưới trời mưa hoặc ẩm cao: Phấn sẽ bị vón, trôi, giảm khả năng bám và nảy mầm trên nhụy.
- Cắt bớt trái sau đậu: Sau khi trái đậu ổn định, nên tỉa bớt những trái nhỏ hay dị dạng, để nuôi dưỡng trái to, đồng đều.
Kết luận
Hoa sầu riêng được thụ phấn nhờ gì là câu hỏi tưởng đơn giản nhưng lại liên quan trực tiếp đến sinh lý, năng suất và hiệu quả kinh tế của vườn sầu riêng. Việc hiểu rõ đặc tính sinh lý tự nhiên, nắm được quá trình thụ phấn của hoa sầu riêng. Và biết tại sao cần thụ phấn bổ sung cho hoa sầu riêng sẽ giúp bà con ứng dụng kinh nghiệm thụ phấn hoa sầu riêng hiệu quả hơn. Từ đó đạt được tỉ lệ đậu trái cao, trái to, đẹp mã, bán được giá cao.
Mời bà con xem thêm các bài viết kỹ thuật khác TẠI ĐÂY.
Nếu Quý bà con cần hỗ trợ thêm kỹ thuật cây trồng. Hãy liên hệ cho chúng tôi qua Fanpage hoặc hotline 0901.21.25.26.
Vinasa luôn sẵn sàng hỗ trợ tư vấn kỹ thuật miễn phí cho bà con trong quá trình chăm sóc cây trồng.