Chất điều hòa sinh trưởng giúp điều khiển các quá trình sinh trưởng phát triển của cây. Mỗi giai đoạn được điều khiển bởi một nhóm chất nhất định. Ở thời kỳ sinh trưởng lớn lên có nhóm chất kích thích sinh trưởng. Thời kì ngừng sinh trưởng để chuyển sang sinh sản thì có nhóm chất ức chế sinh trưởng được hình thành.
Nhóm chất kích thích sinh trưởng có các chất Auxin, Gibberellin (GA) và Cytokinin.
Nhóm chất ức chế sinh trưởng có acid Abscisic, Ethylen và các hợp chất Phenol.
Ứng dụng của chất điều hòa sinh trưởng trong nông nghiệp
Các chất điều hòa sinh trưởng thực vật tổng hợp được ứng dụng trong nông nghiệp ngày càng phổ biến với rất nhiều mục đích. Có thể nêu lên một số mục đích chính thường được ứng dụng như sau:
– Kích thích hạt giống nẩy mầm nhanh và đều thường dùng các chất Auxin và GA.
– Kích thích ra rễ cho cành chiết, cành giâm: Chất có hiệu quả cao là Auxin.
Kích thích nhanh sự sinh trưởng của cây: Với những cây trồng cần tăng chiều cao như mía, các cây lấy sợi (như đay, gai) thì sử dụng chất GA. Đối với lúa, rau, màu, hoa, cây ăn quả và cây công nghiệp lâu năm có thể dùng Auxin, GA hoặc Cytokinin.
Kích thích ra hoa: Với nhiều loại cây ăn quả như dứa, nhãn, xoài … muốn ra hoa sớm và tập trung thường dùng các chất điều hòa sinh trưởng. Tùy theo loại cây, có thể dùng nhiều chất như Auxin, GA hoặc Etylen, Paclobutrazol. Với mỗi loại cây và mỗi loại chất có cách dùng cụ thể riêng.
– Hạn chế rụng hoa, rụng quả: Thường dùng các chất Auxin và GA.
– Làm quả mau chín và chín đồng loạt: Chất thường dùng là Ethylen, có thể áp dụng cho các cây ăn quả như xoài, chuối, dứa, sapô, cà chua, ớt. Phun thuốc khi quả đã già hoặc có một vài quả bắt đầu chín. Ngược lại, muốn cho quả chậm chín để kéo dài thời gian thu hoạch có thể dùng chất GA. Với hoa, muốn tươi lâu có thể dùng chất Cytokinin.
Kích thích tiết nhựa của các cây có mủ: Trong ngành cao su thường dùng thuốc Ethrel bôi lên miệng cạo để kích thích ra mủ, tăng sản lượng mủ.
Có thể nói các chất điều tiết sinh trưởng thực vật có tác dụng thật kỳ diệu, điều khiển được cây trồng sinh trưởng phát triển theo ý muốn của con người. Tuy nhiên không nên lạm dụng quá mức cho phép.
